Kamu görevlilerinin ikinci iş yapması yasak. Ancak bu yasayı veya kuralı takan yok…  Kamu çalışanlarının ikinci iş yaparak, yasanın çiğnemesi dışında birçok sıkıntı da beraberinde geliyor. Özel sektörde haksız rekabet yaratılıp işsizlik körükleniyor, hem de özel işlerine odaklanan kamu görevlileri, kamudaki işlerini ikinci iş olarak görmeye başlıyorlar.

Memurun ikinci iş yapması, aslında çok büyük bir adaletsizliği ortaya koyuyor. Bu durum hem ülke ekonomisinin olumsuz yönde etkilenmesine hem de işsizliğin artmasına neden oluyor.

İkinci iş yapan kamu görevlisi, yaptığı ikinci iş için devlete vergi ödemiyor. Bu da yaptığı işi daha ucuza mal etmesini sağlıyor… Memur, hem devletten hem de yaptığı ikinci işten para kazanıyor ancak başkasının ekmek parasıyla oynadığını farkında değil… İkinci iş yapan birçok kamu görevlisi, başka insanların tek bir iş yaparak ekmek parası kazandığı işini engelliyor ve onları işsiz bırakıyor.

Devletin ise bu konuda yaptığı denetimler yetersiz kalıyor.

Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS) Genel Sekreteri Güven Bengihan, sendika olarak kamu görevlilerinin ikinci iş yapmasına karşı olduklarını ifade ederken ekonomist Erdal Güryay, kamuda çalışıp, ikinci iş yapan kişilerin kayıt dışı ekonomiye ve işsizliğe neden olduğunu vurguladı.

Yasa gayet net...

Kamu Görevlileri Yasası'nın 41. maddesinde kamu görevlilerinin ikinci iş yapmasının yasak olduğu gayet net bir şekilde belirtiliyor. Yasanın ilgili maddesi şu şekilde:

“Kamu görevlileri, tüm zamanlarını kamu hizmetlerinin yürütülmesine ve görevlerinin yerine getirilmesine ayırmakla yükümlü olup, çalışma saatleri içinde veya dışında ücretli veya ücretsiz bir iş tutamazlar ve serbest meslek yapamazlar. 27. ve 82. madde kuralları saklıdır”.

Özel sektör zor durumda...

Bazı kişiler, kamu çalışanlarının ikinci iş yapmasının nedeninin “düşük maaş” olduğunu belirtiyor. Ancak kamu çalışanlarının ikinci iş yapması nedeniyle işsiz kalan özel sektör çalışanlarının durumu onlardan çok daha vahim...

Kamuda lise hizmet sınıfından işe başlayan biri ile özel sektörde çalışıp asgari ücret alan bir kişinin maaşı arasında ciddi oranda fark olması dikkat çekiyor.

Kamuda lise hizmet sınıfından işe başlayan biri, net maaş olarak 2 bin 693 TL, üniversite hizmet sınıfından işe başlayan biri ise 2 bin 948 TL maaş alıyor.

Asgari ücret alan bir kişinin eline ise ayda sadece bin 892 TL geçiyor.

2016'da 8 bin 75 işsiz...

Devlet Planlama Örgütü'nün 2016 yılında yaptığı Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçlarına göre ülkede, 8 bin 75 kişi işsiz.

Yine aynı ankete göre Lefkoşa'da 2 bin 928, Mağusa'da bin 595, Girne'de bin 668, Güzelyurt'ta bin 74 ve İskele'de de 810 kişi iş arıyor.

Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS) Genel Sekreteri Güven Bengihan, Kamu Görevlileri Yasası'na, kamu görevlilerinin ikinci iş yapmasının yasak olduğunu hatırlattı ve sendika olarak da kamu görevlilerinin ikinci iş yapmasına karşı olduklarını ifade etti.

Kamu çalışanının maaşı düşük olsa dahi bunun bir mazeret olmayıp, ikinci iş yapmasının doğru olmadığını kaydeden Bengihan, yasaya uyulması gerektiğine dikkati çekti.

Bengihan, "Sendika olarak biz yasaya aykırı davrananları savunamayız ve destekleyemeyiz" dedi.

“Alım gücü düşüyor”

Ülkedeki ekonomik sıkıntılar ve TL'nin döviz karşısında değer kaybetmesi nedeniyle alım gücünün günden güne düştüğüne işaret eden Bengihan, bunun da vatandaşın mutfağına giren tüketim maddelerinin günden güne azalmasına neden olduğunu anlattı.

Bengihan, bu durumun düzeltilmesi içinse devletin fonlarda düzenlemelere gidip, teşvik vermesi gerektiğini kaydetti.

“Özel sektöre de hayat pahalılığı verilmeli”

Güven Bengihan, özel sektöre de hayat pahalılığı verilmesi gerektiğini ifade ederek hayat pahalılığından, sigortalılar ve kamu çalışanları gibi özel sektör çalışanlarının da etkilendiğini vurguladı.

Bengihan ayrıca sosyal yardım maaşlarına da hayat pahalılığının yansıtılması gerektiğine dikkat çekti.

Güryay: Kayıt dışı ekonomiye yol açıyorlar

Ekonomist Erdal Güryay, kamuda çalışıp, ikinci iş yapan kişilerin ikinci işi kaçak olarak yaptığına dikkat çekerek bu durumun kayıt dışı ekonomiye neden olduğunu anlattı.

Güryay, yine kayıt dışı çalışılması nedeniyle vergi verilmediğini, düşük ücretlere iş yapılarak haksız rekabete yol açıldığını belirtti. Bunun nedeninin maaşların düşük olmasıyla bir ilgisi olmadığını söyleyen Güryay, ne kadar yüksek maaş verilirse verilsin hep maaşların düşük olarak görüleceğini ifade etti.

Birileri ikinci iş yaparken birilerinin de işsiz kaldığını kaydeden Güryay, “Bir Telefon Dairesi çalışanı mesai saatleri dışında gidip kablo bağlıyorsa, özelde o işi yapan işsiz kalır. Bu nedenle kamu da çalışanlar kesinlikle ikinci iş yapmamalıdır” dedi.

“Yasa uygulanmalı”

Kamu Çalışanları Yasası'nın kesinlikle uygulanması, yasaya uyulup uyulmadığının denetlenmesi ve gerekli cezaların da uygulanması gerektiğini kaydeden Güryay, ancak bu şekilde ikinci iş yapılmasının önüne geçilebileceğini anlattı.

Güryay, ayrıca kısa süre önce gündeme gelen kamuda çalışan hekimlerin özelde de çalışmasına işaret ederek, bu hekimlerin maaşlarının yükseltilmesi ve kesinlikle ikinci iş yapmalarına izin verilmemesi gerektiğini belirtti.