Helikopterlerle Kırnı Havalimanı’na inen ve oradan Boğaz güzergahından Girne’ye yönelen Komando Tugayı’nı yöneten Komando Tugay Komutanı Sabri Demirbağ’ın 4 safhaya ayırdığı çıkartmanın ilk safhası olan ilk 3 günkü harekâtını onun anlatımıyla yayınlıyoruz. KKTC Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın danışmanlarından Said Terzioğlu’nun, 20 Temmuz 1974’ün kahramanlarıyla yaptığı yayınlanmamış röportajlar arasında günümüze gelen Komando Tugay Komutanı Sabri Demirbağ’ın anılarında ilk 3 günün tüm ayrıntıları bulunuyor.
Komando Tugay Komutanı Sabri Demirbağ’ın kendi kalemiyle 4 safhaya ayırdığı barış harekâtıyla ilgili ilk safhayı oluşturun ilk üç günde Komando Tugayı’nın yaşadıkları şöyle: “Komando Tugayı 20 Temmuz 1974’ten itibaren Kırnı Havaalanı bölgesine inmeye başladı. İlk sortide 64 helikopterle taşınan Turgay Karargâhı Havaalanı doğusundaki ağaçlar altında göreve başladı. Saat 09.00’a kadar toplanmasını tamamlayan Birinci Komando Taburu, yaya olarak Girne yolu batısındaki ağaçlık bölge ve Girne Boğazı batısındaki sırtlardan St. Hillarion bölgesine çıkmaya başladı. Tabura sadece cephanesini taşıması için araç verilebildi.
Aynı gün 2. sortide saat 12.00’de Kırnı Havaalanı’na inmeye başlayan İkinci Komando Taburu’nun da aynı yolu takiben saat 14.00’den itibaren St. Hillarion bölgesine (Beyaz Ev’in güneyine) intikal etmesi emredildi. Tabura cephanesini taşıması için her bölüğe bir kamyon ve bir miktar otobüs (Boğaz bölgesinden kaleye kadar) kademeli intikal şeklinde verildi. Saat 15.00 sıralarında, Yunan uçağı olduğu tahmin edilen iki adet uçak Girne Boğazı’na taarruz etti ise de herhangi bir zayiat verdiremedi. Üçüncü Komando Taburu saat 15.00’da 3. sorti olarak Gönyeli bölgesine indirilmeye başlandı. Tabur inme bölgesinde düşman keşif havan ve topçu ateşine maruz kaldı.
Tabur herhangi bir zayiat vermedi. Ancak düşman ateşi ile bir bölüğü (1. Bölük Ortaköy yakınlarına inmişti) Taburu ile birleşmedi ve KTKA’nın emrine girerek 20/21 gecesi yapılan muharebelere Alay bölgesinde katılmıştır. Ovacık’ta tugay emrine giren 230’uncu Piyade Alayı 1. Piyade Taburu, 4’üncü sorti olarak Kırnı Havaalanı batı ve güneyinde çevre emniyeti için görevlendirildi. Gönyeli bölgesine inmiş bulunan Üçüncü Komando Taburu da Kırnı Havaalanı bölgesine nakledilerek havaalanı batısında çevre emniyeti için görevlendirildi. (Saat 19.00’dan sonra) Yine Ovacık’ta tugay emrine verilen Nevşehir J.Kom.Tb. 5’inci sorti olarak Kırnı Havaalanı bölgesine indirildi.
Kırnı yolunun güneyinde, yol kavşağı ile Gönyeli’ye giden anayol tarafına mevzilendirildi. (Saat 19.30’da) Kırnı Havaalanı’na inmeye müteakip 45 dakika sonra düşmanın keşif ateşi başlamış ve devam etmiştir. Ovacık’ta Kor.K.nın emriyle plan tadil edildi, 1 ve 2’nci Kon.Tb.ları Kırnı Havaalanı etrafında bırakılmayıp St. Hillarion bölgesine çekildi ve emir gereğince Tug.ın 1’inci Kom.Tb.u Hacısolomu sırtlarından, Keskin Sr. Ve Yanık T. İstikametinde taarruzla Karmi Ormanı bölgesini ele geçirecek, 2’nci Kom. Tb. İle St. Hillarion Kalesi – Beyaz Ev bölgesinden taarruzla Trimiti – Zeytinlik köyü hattını ele geçirecek ve çıkan kuvvetlerle birleşecekti. Taburların son hazırlıklarını görmek ve kat’i taarruz saatini tespit etmek üzere Tug.K.ı St. Hillarion Kalesi’ne çıktı ve taarruz saati olarak 21 Temmuz 1974 tespit edildi ve Tug.Kh.na dönüldü. Bu esnada düşmanın bilhassa Gönyeli bölgesinde yaptığı atışlar keşifleşmiş, bazı topçu atışları Kırnı Havaalanı güneyi ve batısına ulaşmaya başlamıştı. Düşmanın güneyden Girne-yol tarafına yaptığı taarruzunun KTKA’nı sıkışık bir vaziyete soktuğunun öğrenilmesi üzerine Tug.Kh. ve Kh.Bl. personeli Tas. Silahları ile teçhiz edilerek Kırnı Havaalanı doğu ve güneydoğusunda mevzilendirildi.
Hava karardıktan sonra gerek St. Hillarion bölgesinde, gerekse Dikoma ve Gönyeli bölgesinde düşmanın atışları daha da artmıştı. Bir ara St. Hillarion bölgesinden düşmanın bölgeye sızma yaptığı haberi alındı. Tug.ın kale bölgesindeki birlikleri ile telli ve telsiz Tls. irtibatları mevcut değildi. Sadece Kor. üzerinden kaledeki Yaman Tb. ile telefonla görüşülebiliyordu. Durumu tahkik etmek ve Kor.ya arz etmek üzere hava karardıktan sonra Kor. Kh.na gitmek üzere yola çıkıldığında Kırnı yol kavşağı bölgesinde KTKA’na mensup birçok Sb. ve Astsb. ve erata rastlandı. Bir personel yanlarında duran bir ere aracını göstererek, “Komutanım, KTKKA. tamamen imha oldu, biz de Gönyeli’deki cephaneyi alıp geldik ne emredersiniz?” dediler.
Bunun üzerine oraya yakın olan J.Kon.Tb.na bir Bl. İle Dikmen T.ye taarruz etmesi ve T.yi yeniden ele geçirmesi emri verildi. Müteakiben Kor. Kh.na dönülerek durum arz edildi. J.Kom.Tb. yaptığı taarruzla Dikmen T.yi düşmandan gece geri aldı. Gece Kom.Tug.nın kaledeki birlikleri ile telli ve telsiz irtibatı kalmamıştı. Bu bakımdan Kale ve civarındaki cereyan eden muharebeler sabah ortalık ağarıp Darboğaz’ın açılması ve Kale bölgesinin elden çıkan kısımlarının yeniden ele geçirilmesine müteakip bölgeye çıkıldığında öğrenilmiştir. Düşman gece saat 10.30 sıralarında Bellapais köyünden gelerek Fin Kampı kuzeyi ile Darboğaz arasından Hacısolomu sırtlarına sızmış bir kolla da Kartal Kaya bölgesine ilerlemiştir. 1’inci Komando Taburu saat 01.15’de bir bölük ile Hacısolomu Sr. ve Doğruyol bölgesini ele geçirecek şekilde taarruz etmiştir. Muharebe koordinesini ve cephesini kaybetmiş bir tesadüf ve yakın boğuşan şeklinde cereyan etmiştir. Subay ve Astsb.lar etrafında buldukları erlere gruplar halinde taarruz etmişler ve bu muharebe 8,5 saat devam etmiştir. 2’ci Komando Taburu da Kartal Yuvası’na taarruz etmiştir. Her iki taburda da taarruzu neticesi bölge düşmandan temizlenmiş ve Dar Boğaz açılmıştır. Dar Boğaz’ın açılmasını müteakip tugay karargahı kale bölgesine giderek, Tb.lardan gerekli bilgiyi aldı. Bölgeyi dolaştı,
Doğruyol bölgesinde mevzilerinde şehit olan ve ağaçlara asılarak yakılan mücahitler görüldü. Tb.lara toparlanmaları ve taarruza yeniden hazırlanmaları için gerekli emir verildi. Kor.Kh.na inilerek durum Kor.K.na arz edildi. Kırnı Havaalanı’nda ihtiyatta bulunan 3’cü Kom.Tb. da 21 Temmuz’dan itibaren otobüslerle St. Hillarion – Beyaz Ev bölgesine intikal edilerek Pladani bölgesine çıkarılmış buradan Amf. Tug.la birleşmek üzere yapılacak taarruz için gerekli tertiplenme yapıldı Kor.Kh.ından ayrılıp Tug.Kh.na (Kırnı Havaalanı) gelindiğinde düşmanın Göçeri köyüne geçip Kırnı köyüne doğru ilerlemekte olduğu haberi alındı. Başkaca ihtiyat birliği kalmadığı için Tug. Kh. Bl.nün Muh.Tk.ı Blg.ya sevk edildi. Taarruzla Göçeri köyü ve Kıralkızı bölgesi düşmandan geri alındı Kulaklı T. düşmanda kaldı.
Evvelce kale bölgesine çıkarılmış bulunan 2. Kom.Tb. ile bugün (21 Temmuz 1974) kale bölgesinde Beyaz Ev bölgesine çıkarılmış, 3. Kom. Tb. Saat 14.00’ten itibaren Girne batısına taarruza başladılar. Bu taarruz Kom. Tug. Birliklerinin Piladini Plajına çıkmış bulunan AMF. Tug. Birlikleri ile birleşmesine matuflu ve Kom. Tug. Tirimiti-Templos hattını ele geçirecekti. Taarruz bidayetle büyük bir mukavemetle karşılaşmadı ve gece karanlığına kadar Templos (Zeytinli Köy) 500 m. güneyi bölgesine kadar ilerlemeye muvaffak olundu. 21 Temmuz akşamına kadar çıkarma birlikleri Girne istikametinde bir ilerleme kaydetmedikleri için Girne batısına inmiş olan birlikler, gece bir miktar güneye alınarak, geceyi emniyetli sırtlarda geçirmesi sağlandı. Bugün aynı zamanda Hv. Ind.Tug. 2.Prş.Tb., Aslan T. bölgesinden Çatalköy istikametine taarruz etti. Geceye kadar Tb. Ciklos T. (Fin Kampı) doğusuna kadar (asfaltın hemen doğusu) ilerlemeye muvaffak oldu.
22 Temmuz 1974 günü Kırnı Havaalanı’nda Kom. Tug. emrinde ve itiyatta (Kolordu) bulunan 1/230 P. Alayı Dikomo istikametinde taarruz edilmesi Kor.K.lığınca emredildi. Böyle bir taarruz düşmanın Girne-Ortaköy yoluna doğru olan ateşlerine mani olacağı gibi Hv.İnd.Tug.nın Bozdağ bölgesine yaptığı taarruzu da kolaylaştıracaktı. Bugün aynı zamanda Hv.İnd.Tug.nın Deliktepe istikametindeki taarruzunun gelişmemesi üzerine Nevşehir J.Kom. Tb.u Kor.K.lığının emri ile bu tepeye sevk edildi ve tugay emrinden çıkmış oldu. Kolordu ihtiyatı kalmaması üzerine 2.Kom.Tb. (1. Bl._) Kırnı Havaalanı’na intikal ettirilerek Kor. ihtiyatını teşkil etti.
3. Kom.Tb. ve 2.Kom.Tb.’dan 3.Bl. 22 Temmuz 1974 günü sabah erken saatlerde Templos istikametinde başlattıkları taarruz bidayette oldukça süratli gelişti. 3. Kom.Tb.Templos Köyü’nü tamamen ele geçirdi. 3/2 Kom. Tb. Girne şehri varoşlarına hakim oldu. Öğleden sonra 15.00 sıralarında Pişadini bölgesinden Girne’ye doğru bazı tankların ilerlediği görüldü. Bu durumu gören Tk. Ve Bl. K.lara bulundukları hatlardan daha kuzeye inerek gelen tanklarla fiilen birleşme sağladılar. Bu sırada Kor. K.lığından çıkarma birliklerine verilmek üzere alınmış olan bir mesaj (Hv. Destek. Çağrı işaretleri) çıkarma birliklerinden ilerleyen tanklara verildi. (Bir Yzb.ya) Ancak gelen tank miktarı 5 adetti ve 3 adet Zh. kariyer vardı. Arkalarında herhangi bir birlik yoktu. Bu hal, taarruzları bir hayli kuzeye kadar götürmüş ve şehir içerisinde ilerlemiş olan birlikleri meskûn yer muharebelerine mecbur bırakmıştır.
Bu duruma mani olmak için Girne bölgesine inmiş olan birliklerin gece geriye, daha emniyetli sırtlara çekilmeleri emri verildi. Birlikler genellikle güneydeki emniyetli sırtlara çekilmiş ise de bazı gurupları Girne içerisinde kalmış ve bunlardan bazıları geceyi Girne içerisinde saklanarak, bazıları da gerisini denize vermek suretiyle savunma mevzii işgal ederek geçirmişlerdir. Boğaza gelmiş olan tanklardan 3 adedi Kor.K.lığının müsaadeleri ile alınarak Girne içerisinde dolaşılmış ve kalan unsurlar için psikolojik destek sağlanmıştır.
Aynı gün 1.Kom.Tb.da 15.30’dan itibaren Keskin Sr. istikametinde taarruz etti. Taarruz Keskin Sr.nin eteklerine kadar ulaştı. Ancak düşman mevzilerinin tahkimli arazinin sert ve ilerleme istikametinde çok dar oluşu ve Tb.K.nin yaralanması gibi nedenlerle daha fazla ilerleyemedi ve Tb.gece yarısından sonra ilk mevzilerine çekildi. Böylece 3 gün süren muharebe de neticesinden çıkarma birlikleri ile birleşme sağlanarak Girne şehri tamamen tecrit edilmiş fakat Karmi ormanını ele geçirmeyi hedef tutan taarruz gelişmemiştir.”
