Ulusal Birlik Partisi (UBP) Genel Başkanı, Başbakan Hüseyin Özgürgün’ün “hodri meydan” diyerek erken genel seçimi işaret etmesinin ardından ana muhalefet Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı Tufan Erhürman’ın 7 Ocak 2018’i seçim tarihi olarak vermesi, ülkeyi net şekilde seçim atmosferine soktu.
Özgürgün ve Erhürman arasındaki söz düellosunu eleştiren ve onları “sorumsuzlukla” suçlayan Demokrat Parti (DP) Genel Başkanı, Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Serdar Denktaş’ın ise her şeye rağmen seçime hazır olduğunu belirtmesi, erken genel seçim için düğmeye basıldığının açık işareti oldu.
Göç, Kimlik ve Hak Çalışmaları Merkezi’nin (CMIRS) Ekim 2017 anket sonuçları da seçim ortamının kızıştığını ortaya koydu.
Seçim atmosferi varmış gibi siyasi partilerin bir süredir devam ettirdiği açıklamalar anket sonuçlarına da yansıdı.
Temmuz 2017 anket sonucuna kıyasla Ekim 2017 anketinde halk, icraatlarından şikayetçi olsa da hükümet ortakları UBP ve DP’nin oylarını artırdı. Ana muhalefet görevini son birkaç aydır iyi şekilde yürüten CTP de, oy oranlarını yükselten parti oldu.
Siyasi arenaya hızlı giriş yapan ancak beklenen performansı gösteremeyen Halkın Partisi (HP) ile kendi içinde bölünme yaşayan, genel kurula hazırlanan Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) ise, geçmiş anket sonucuna göre oy oranlarını düşürdü.
Ekim 2017 anketinde, olası bir seçimde ne yapacağını bilemeyen kararsızların oranı artarken, sandığa gitmeyeceğini belirten kesimde bir önceki ankete göre düşüş olduğu gözlemlendi. Buna göre, yüzde 45.05’lik kesim, seçimde tablonun netleşmesinde etkileyici olacak.
Oylara genel bakış
Temmuz ile Ekim 2017 anketleri kıyaslandığında; UBP oylarını yüzde 18.5’ten 19.01’e; CTP yüzde 12.65’ten 15.89’a; DP ise yüzde 2.34’ten 3.39’a yükseltti. HP ise oylarını yüzde 14.5’ten 8.85’e; TDP de yüzde 5.39’dan 4.43’e düşürdü.
TDP oylarını düşürdü ancak sıralamada DP’nin üzerine çıktı.
UBP’nin oy oranı Ocak 2017’de yüzde 30.69’du
CMIRS’in Temmuz 2016, Ekim 2016, Ocak 2017, Nisan 2017, Temmuz 2017 ve Ekim 2017’de gerçekleştirdiği anket çalışmalarında katılımcılara her zaman “Bu pazar seçim olsa hangi partiye oy verirdiniz?” sorusu yöneltildi.
Üç ayda bir yapılan ve siyasi partilerin oy durumunu ortaya koyan anketlerde, sonuçlar sürekli değişim gösterdi.
UBP; Temmuz 2016 anketinde yüzde 17.73 olan oy oranını, Ekim 2016’da 19.9’a ve Ocak 2017’de en yüksek oranı olan yüzde 30.69’a yükseltti.
Nisan 2017’de ise çok büyük düşüşle oylarını yüzde 18.3’e gerileten UBP, Temmuz 2017’de az yükselişle oylarını yüzde 18.5’e ve Ekim 2017’de ise yüzde 19.01’e çıkardı.
CTP, ocak ayından itibaren yükselişte
CTP ise altı anket sonucuna göre, oylarını disiplinli bir şekilde artırdı.
Temmuz 2016’da oy oranı yüzde 10.4 olan CTP’nin bir sonraki anket olan Ekim 2016’da oy oranı yüzde 8.15’e düştü.
Kasım 2016’da Tufan Erhürman’ın partinin genel başkanlığa gelmesinden sonra yapılan Ocak 2017 anketinde ise CTP oy oranını yüzde 9.95’e yükseltmeyi başardı. Bu süreçten sonra da oy oranları hep yükselişe geçen CTP’nin; Nisan 2017’deki oy oranı yüzde 11.4, Temmuz 2017’de 12.65 ve Ekim 2017’de 15.89 oldu.
DP’nin oy oranları dengesiz
Hükümet ortağı DP’nin oy oranları ise UBP ve CTP’ye göre çok düşük. Neredeyse yarış dışı bir tablo ortaya koyan DP, Temmuz 2016 ve Nisan 2017 anketlerindeki yüzde 1.5 dolaylarındaki oy oranını Ekim 2017’de yüzde 3’ün üzerine çıkarmayı başardı.
Temmuz 2016’da oy oranı yüzde 1.65 olan DP’nin oy oranı tablosu şöyle:
“Ekim 2016 yüzde 2.4, Ocak 2017 yüzde 3.48, Nisan 2017 yüzde 1.4, Temmuz 2017 yüzde 2.34 ve Ekim 2017 yüzde 3.39”.
TDP, geçmişe göre toparlanıyor
Sol kanadın alternatifi olarak görülen TDP ise, son iki anket karşılaştırmasına göre oylarını düşürdü. Ancak son altı anketin kıyaslaması yapıldığında oy oranlarını iyi derecede artırdığı görülüyor. TDP’nin bir dönem yüzde 1.7 olan oy oranı yüzde 5’e kadar yükselmişti.
TDP’nin Temmuz 2016’da yüzde 4.02 olan oy oranı Ekim 2016’da yüzde 3.84’e, Ocak 2017’de yüzde 2.49’a, Nisan 2017’de yüzde 1.7’ye düştü.
Temmuz 2017’de çok iyi yükseliş sağlayan TDP, oy oranını yüzde 5.39’a yükseltti, Ekim 2017’de ise yüzde 4.43’e düşürdü.
HP, hızlı başladı birden düştü
UBP’yle aralarında geçirgen oy tabanı olan HP ise, siyasi parti listesine hızlı girdi ancak büyük düşüş yaşadı.
HP, Temmuz 2016’da yüzde 6.86 olan oy oranını Ekim 2016’da yüzde 10.31’e, Ocak 2017’de yüzde 11.19’a yükseltti.
Nisan 2017’de oy oranını yüzde 10.9’a düşüren HP, Temmuz 2017’de yüzde 14.05 olan oylarını, Ekim 2017’de yüzde 8.85’e düşürdü.
Diğer partiler
Ankette yer alan diğer partilerin oy oranları şöyle:
Birleşik Kıbrıs Partisi: Temmuz 2016 ve Ekim 2016 (yok), Ocak 2017 yüzde 0.5, Nisan 2017 (yok), Temmuz 2017 yüzde 0.23 ve Ekim 2017 yüzde 0.78.
Kıbrıs Sosyalist Partisi: Temmuz 2016 yüzde 0.47, Ekim 2016 yüzde 0.48, Ocak 2017 (yok), Nisan 2017 yüzde 0.2, Temmuz 2017 yüzde 0.23 ve Ekim 2017 (yok).
Toplumcu Kurtuluş Partisi Yeni Güçler: Ocak 2017 yüzde 1.49, Nisan 2017 yüzde 2.4, Temmuz 2017 yüzde 0.47 ve Ekim 2017 yüzde 1.82.
Yeniden Doğuş Partisi: Ekim 2017 yüzde 0.26”.
Kararsızlar arttı, oy kullanmayacak olanlar azaldı
Olası bir seçimde karma oy kullanacağını belirtenlerin oranı ve oy kullanmayacağını ifade edenlerin sayısı son iki anket kıyaslamasına göre azaldı.
Seçimde henüz ne yapacağına karar veremeyenlerin oranı ise arttı.
Karma oy kullanacağını belirtenlerin oranı Temmuz 2016’da yüzde 8.27, Ekim 2016’da yüzde 7.91, Ocak 2017’de yüzde 3.48, Nisan 2017’de yüzde 10.2, Temmuz 2017’de yüzde 7.96 ve Ekim 2017’de yüzde 7.29 oldu.
Kararsızların oranı ise Temmuz 2016’da yüzde 9.69’ken, Ekim 2016’da yüzde 20.62’ye yükseldi. Ocak 2017’de yüzde 8.46 olan oran, Nisan 2017’de yüzde 16.9’a çıktı, Temmuz 2017’de ise yüzde 13.82’ye düştü. Ekim 2017’deki oran ise yüzde 17.19.
“Oy kullanmam” diyenlerin oranı ise Temmuz 2016 anket sonucuna göre bugün yarı yarıya azaldı.
Temmuz 2016’da yüzde 40.43’lük kesim “seçimde oy kullanmayacağım” derken, Ekim 2016’da bu oran yüzde 26.14’e düştü Ocak 2017’de yüzde 27.11’e çıktı. Bu oranlar Nisan 2017’de yüzde 25.9, Temmuz 2017’de yüzde 23.89 ve Ekim 2017’de 20.57 oldu.
Yücel: UBP, DP ve CTP, toplumun en fazla tepki belirttiği partiler
CMIRS Direktörü Mine Yücel, genel seçimin erken yapılacağının siyasiler tarafından açıklandığı şu günlerde yapılan anket çalışmasının dikkat çekici sonuçlar ortaya koyduğunu belirtti.
Yücel, geçmiş anket (Temmuz 2017) çalışmasına kıyasla UBP, DP ve CTP’nin oy oranlarını çok az da olsa artırdığını, buna karşılık HP ve TDP’de düşüşler yaşadığını belirtti. Yücel, artış yaşayan 3 partinin düzenli oylarını yükseltme trendinde olması, buna karşılık HP ve TDP’nin inişli çıkışlı grafiğini devam ettirmesinin son iki yıldır gözlemlenen bir tablo olduğuna dikkat çekti.
Anket katılımcılarının sorulara verdikleri yanıtlarla ilginç bir tablo ortaya koyduğuna işaret eden Yücel, oy oranlarını artırmakta olan UBP, DP ve CTP’nin aynı zamanda toplumun en fazla tepki belirttiği partiler olduğunu vurguladı.
Yücel, UBP, DP ve CTP’nin ülkemizdeki en örgütlü üç parti olması ve seçim çalışmalarına bir süreden beri devam etmelerinden dolayı da oy oranlarını artırdıklarının düşünülmesi gerektiğini ifade etti.
Yücel, toplum genelinde var olan ve birçok anket çalışmasına yansıyan tepkinin, siyasi partiler noktasında anketlere yansımamış olmasının birkaç farklı sebebi olabileceğine dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Özellikle Halkın Partisi’nde son günlerde ciddi seçim geçişleri yaşanabileceği yönünde iddialar mevcuttur. Geçtiğimiz çalışmamızda da gözlemlemiş olduğumuz üzere, UBP tabanı ile HP tabanı arasında ciddi oranlarda geçirgenlik mevcuttur.
UBP’nin oranındaki artışlar HP’ye düşüş olarak yansımakta, aynı şekilde tam tersi de mümkün olabilmektedir.
Son dönemlerde CTP’nin daha saldırgan bir muhalefet tarzını benimsemiş olmasından dolayı ‘ana muhalefet’ rolünü üstlenmesi de bu noktada HP’yi siyasi arenada daha az görünür kılmıştır. Ve sesinin daha az çıkmasını sağlamıştır.
CTP ayrıca diğer sol partilerin oyunu kendine kanalize etme yönünde de çalışmaya başladığı izlenimini vermektedir.
Bundan dolayı TDP’nin oy oranlarında düşüş yaşanmış olması doğaldır. Aynı zamanda bir kurultaya gidiyor olması da seçimin hemen öncesinde TDP için bir dezavantaj olarak sayılabilir”.
Halk adayların ‘dürüstlüğüne’ bakıyor
Ekim 2017 anketinde katılımcılara “oy verirken adaylardaki hangi özelliklere bakıyorsunuz?” sorusu da yöneltildi.
Ankete katılanlar bu soruya “dürüstlük”, “samimiyet” ve “temiz olması (skandal veya suça karışmamış olmak)” yanıtını verdi.
10 üzerinden yapılan puanlamada “dürüstlük” 8,03; “samimiyet” 7,96; “'temiz' olması” 7,93; “iyi niyet” 7,92; “topluma verebileceği hizmet” 7,86; “topluma vermiş olduğu hizmet” 7,50; “bana ne kazandıracağı” 7,10; “daha önce hiç siyaset yapmamış olması” 6,16; “dağıttığı teşvikler” 5,95; “siyasi söylemleri” 5,24; “partisi” 5,10; “tanıdık olup olmaması” 4,28; “gençlik” 4,26; “cinsiyet” 2,28 puan aldı.
Mine Yücel, siyasi resmin net olarak henüz ortaya çıkmamış olduğu bu dönemde toplumun siyasilerden beklediğinin ‘samimiyet’ olduğuna dikkat çekti. Seçmenin en “samimi” ve “gerçekçi” bulduğu partiye oyunu vereceğinin anket sonucuyla belirlendiğini ifade eden Yücel, siyasi söylemlerin aslında toplum için pek de bir şey ifade etmediğini, bunun sebebinin de söylemlerin geçmişte de sadece söz olarak kalmış olmasından kaynaklandığını belirtti.
En beğenilen vekil Ahmet Kaşif
Ekim 2017 anketinde, katılımcılara milletvekillerini ne derece beğenip, beğenmedikleri de soruldu.
Katılımcılardan en beğendikleri 5 milletvekilini sıralamaları istenen soruya verilen yanıtlar sonucunda meclisteki en beğenilen vekil Dr. Ahmet Kaşif çıktı.
İkinci en beğenilen vekil Asım Akansoy, üçüncü Dr. Sibel Siber, dördüncü Dursun Oğuz ve beşinci Dr. Hakan Dinçyürek oldu.
Son ankete göre oylarını artıran üç partinin başkanları ise “en beğenilen” vekiller sıralamasında geriye düştü. Parti olarak birinci sırada olan UBP’nin Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün “en beğenilen vekil” sıralamasında 21’inci olurken, olası seçimde ikinci görünen CTP’nin Genel Başkanı Tufan Erhürman 19’uncu; hükümet ortağı DP’nin Genel Başkanı Serdar Denktaş ise 31’inci sıraya yerleşti.
Diğer vekillerin beğeni sırası şöyle:
“En beğenilen; 6’ncı vekil Erkut Şahali; 7’nci vekil Dr. Arif Albayrak; 8’inci vekil Sunat Atun; 9’uncu vekil Ferdi Sabit Soyer; 10’ncu vekil Teberrüken Uluçay; 11’inci vekil H. Ersan Saner; 12’nci vekil Fikri Ataoğlu; 13’üncü vekil Hüseyin Angolemli; 14’üncü vekil Özdil Nami; 15’inci vekil Zeki Çeler; 16’ncı vekil Birikim Özgür; 17’nci vekil Dr. Mustafa Arabacıoğlu; 18’inci vekil Dr. Erdal Özcenk; 19’uncu vekil Tufan Erhürman; 20’nci vekil Fazilet Özdenefe; 21’inci vekil Hüseyin Özgürgün; 22’nci vekil Ömer Kalyoncu; 23’üncü vekil Dr. Mehmet Çakıcı; 24’üncü vekil Doğuş Derya; 25’inci vekil Dr. Özdemir Berova; 26’ncı vekil Hasan Taçoy; 27’nci vekil Ersin Tatar; 28’inci vekil Hamit Bakırcı; 29’uncu vekil Özkan Yorgancıoğlu; 30’uncu vekil Nazım Çavuşoğlu; 31’inci vekil Serdar Denktaş; 32’nci vekil Zorlu Töre; 33’üncü vekil Kutlu Evren; 34’üncü vekil Hüseyin Avkıran Alanlı; 35’inci vekil Dr. Faiz Sucuoğlu; 36’ıncı vekil Kemal Dürüst; 37’nci vekil Dr. Abbas Sınay; 38’inci vekil İzlem Gürçağ; 39’uncu vekil Armağan Candan; 40’ıncı vekil Mehmet Çağlar; 41’inci vekil Biray Hamzaoğulları; 42’nci vekil Tahsin Ertuğruloğlu; 43’üncü vekil Dr. Salih İzbul; 44’üncü vekil Dr. Hüseyin Erçal; 45’inci vekil Dr. Ali Pilli; 46’ncı vekil Dr. Ahmet Gülle; 47’nci vekil Dt. Ünal Üstel; 48’inci vekil Önder Sennaroğlu; 49’uncu vekil Dr. Ergün Serdaroğlu; 50’ni vekil Menteş Gündüz”.
kaynak:Kıbrıs gazetesi
Ergül ERNUR
Güncelleme Tarihi: 16 Ekim 2017, 08:47
