Burasının Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ilan edilmesinin önemine değinen politika ve strateji uzmanı emekli Tümamiral Deniz Kutluk, “Kilit rol oynayan Türkiye, MEB ilanıyla enerji satrancında daha güçlü olacaktır” dedi.

Zengin hidrokarbon yatakları bulunan Doğu Akdeniz’de Türkiye, Barbaros Hayrettin Paşa ve Fatih sondaj gemileri ile 14 askeri gemilik bir filoyla varlık gösteriyor.

 

6 ülkenin sınırı olduğu Doğu Akdeniz’de keşfedilen enerji kaynakları pek çok ülkeyi harekete geçirdi. ABD, askeri güçleriyle bölgede bulunurken İtalyan ve Fransız enerji firmaları sondaj gemileriyle aramalara devam ediyor. Uluslararası enerji satrancına ‘Milli Enerji ve Maden Politikası’ hamlesi ile iddialı giren Türkiye, Barbaros Hayrettin Paşa araştırma gemisi ve derin deniz sondaj gemisi Fatih platformu ile Doğu Akdeniz’de varlığını hissettiriyor.

Bölgede, 2 denizaltı ve 2 fırkateynin yanı sıra hücumbot ve karakol gemileriyle desteklenen 14 gemilik filoyla askeri varlık gösteren Türkiye’nin, artan tansiyonu düşürmek için Münhasır Ekonomik Bölge ilanı yapması gerektiğini söyleyen emekli Tümamiral Deniz Kutluk, Milliyet’e konuştu.

‘Sınır kesinleştirilmeli’

NATO Kuvvet Planlaması Daire Başkanlığı, Genelkurmay KKTC - Yunanistan Şube Müdürlüğü ve Plan Prensipler Başkanlığı yapan Kutluk, şunları söyledi:

“Türkiye, denizlerdeki egemen yetkilerini açıkladı ama yeterli değil. Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de mutlaka sınırları belirlenmiş, koordinatları Bakanlar Kurulu’nca onaylanmış ‘Kıta Sahanlığı Egemen Alanlarını’ veya Münhasır Ekonomik Bölgesini ilan etmesi gerekli. Bu yöndeki Bakanlar Kurulu kararının Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Bölümü’ne gönderilmesi yeterli. Zaten donanma yoluyla korunan bir alanın sınırları kesinleştirilmeli. Türkiye diğer aktörlere karşı Doğu Akdeniz sorununda yalnız bırakılmışlığını da bu şekilde giderebilir. Diğer ülkelerin müzakereye davet edilmesiyle bölgesel iş birliği dönemine girebilir.”

En pratik yol Türkiye rotası

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) MEB ilan ettiğini söyleyen Kutluk, İsrail, Lübnan ve Mısır’ın da benzeri MEB ilanları ve anlaşmalar yaptığını vurguladı. GKRY’nin doğal gaz rezervinin 113 milyar metreküp olduğunu söyleyen Kutluk, “Sanılanın aksine ihraç edilebilen kısmı sadece 88 milyar m3. Türkiye geçen yıl 53 milyar m3 doğal gaz tüketti. Mısır’ın Nil Deltası ile İsrail- Lübnan arasındaki Levant Baseni gazca zengin kaynaklar. İsrail Leviathan ile 476 milyar m3, Tamar ile 250 milyar m3 ve diğer 5 sahası ile 80 milyar m3 ile toplamda 800 milyar m3 rezerve sahip. Lübnan’ın İsrail ile bir kısmı sorunlu olsa da 672 Milyar m3 gaz rezervi var. Mısır’ın Nil Deltası’nda 2 milyar m3 ispatlanmış 6 milyar m3 gaz rezervi var. Dünyanın ispatlanmış rezervinin 190 trilyon m3 olduğu düşünülürse, Doğu Akdeniz bunun yüzde 3.5’ini karşılıyor” dedi.

 

Mevcut hatlarla gidebilir

Doğal gazın tüketileceği pazara ulaşması için sıvılaştırılması ya da boru hattı ile taşınmasının gerektiğini belirten Kutluk, Türkiye’nin kilit rol oynadığını ekledi.

Kutluk, “GKRY’nin az doğalgaz rezervi için sıvılaştırma istasyonu 6 milyar dolara yapılır. Doğalgazın Girit üzerinden Yunanistan’a taşınması tercih edilmez. En pratik olanı gazın Türkiye’ye ulaştırılması ve mevcut hatlarla Avrupa’ya taşınmasıdır. GKRY gazının batı pazarına bağımsız erişimi imkansızdır. Diğer devletlerin ise Türkiye’nin MEB ilan ettiği yerlerde doğal kaynaklarına ulaşması ve işletmesi kabul edilemez” dedi.

Güncelleme Tarihi: 13 Ağustos 2018, 10:43