Yeni Zelanda'da İngiliz Kraliyeti ile Maori yerlilerinin liderleri arasında imzalanan ülkenin kuruluş belgesi niteliğindeki Waitangi Antlaşması'nı yeniden tanımlamayı amaçlayan yasa tasarısı Parlamentoda kabul edilmedi.
Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington'da Parlamentonun onayına sunulan "Antlaşma İlkeleri Yasası" adlı tasarı, 11'e karşı 112 oyla reddedildi.
Sonucun açıklanmasının ardından alkış ve tezahüratlar yükseldi, milletvekilleri ve halk geleneksel Maori şarkısını seslendirdi.
- "Antlaşma İlkeleri Yasası" tasarısına tepkiler
Hükümet ortaklarından ACT New Zealand Partisinin lideri David Seymour, her Yeni Zelandalının aynı hak ve görevlere sahip olması amacıyla bu yasa tasarısını hazırlattığını savundu.
Muhalefet partisi Başkanı Chris Hipkins ise destek verenleri "Maorilere özel ayrıcalık efsanesini" yaymakla suçlayarak tasarıyı "ülke için bir leke" olarak nitelendirdi.
Milletvekili Willie Jackson, Waitangi Antlaşması'nın ırksal ayrıcalık veya ırksal üstünlükle ilgili olmadığını vurguladı.
- Waitangi Antlaşması
Yeni Zelanda'nın kuruluş belgesi kabul edilen Waitangi Antlaşması, 6 Şubat 1840'ta İngiliz Kraliyeti ile Maori yerlilerinin liderleri arasında imzalanmıştı.
Antlaşma neticesinde dönemin hükümeti ile Maoriler arasında resmi ilişkiler başlamıştı.
- "Antlaşma İlkeleri Yasası" tasarısı
Kasım 2023'te göreve gelen Başbakan Christopher Luxon'un liderliğindeki koalisyon hükümeti, herkesin "eşit haklara" sahip olabilmesi için Maorileri ilgilendiren bazı politikalarda değişikliklere gidileceğini duyurmuştu.
Bu değişikliklerden biri de parlamentoya sunulan ve Maorilerin tepkisini çeken "Antlaşma İlkeleri Yasa" tasarısı olmuştu.
Ulusal Iwi Başkanlar Forumu Başkanı Margaret Mutu, tasarının yürürlüğe girmesi halinde Waitangi Antlaşması'nın "ortadan kalkarak beyazların üstünlüğünü savunan rejimle değiştirileceğini" savunmuştu.
Tasarıya karşı yaklaşık 40 bin kişinin katılımıyla düzenlenen 9 günlük protestolarda Maoriler, Haka danslarıyla "Tasarıyı geri çek!" sloganları atarak tepkisini göstermişti.
